Acieed Devrimi!

Kese Kağıdı dergisi için Acid temelli House ve Techno türlerinin 20. yıldönümü adına yazdığım yazıyı aşağıda bulabilirsiniz. 1980'lerin sonlarında ve 1990'lar boyunca Acid mi Metal mi tartışmasının tarafı olan ve aslında bence büyük ölçüde yanlış anlaşılan bir hareket olan Acid Devrimi'nin kısmi olarak anlatımı ve örneklemelerini okuyabilirsiniz. En altta ise 10 adet klasikleşmiş, 5 adet yeni Acid kökenli parçayı bulabilirsiniz. Herkese iyi okumalar. Notasız gününüz geçmesin.

Sühan Gürer

ACID DEVRIMI!

Trafik ışıkları toplumsal hayatın bazen can sıkan ama mutlak düzen gerektiren öğelerinden. Hele bir de İstanbul ve Türkiye’nin yağız şoförleri söz konusu olduğunda elzemliği en ufak şüpheye dahi yer bırakmıyor. Arabadakiler için kırmızı, sarı yeşil, yürüyenler için ise sarısız bir kırmızı yeşil. Kırmızı herhalde en antipatiği. Yeşil ise görüldüğünde (Renk körü değilseniz) insanda hafif bir mutluluk yaratıyor. Ama ya sarı? Ben en çok sarıyı seviyorum aslında. Bunun iki sebebi var. Birincisi seçimi bana bırakıyor. Gazlayıp devam da edebilirim, yavaşlayıp kırmızının yanmasını bekleyebilirim arkamdakinin “Niye geçmedin lan?!” nidalı kornasını göze alarak. Ama belki de sevmemin altında yatan asıl sebep bana bir devrimi anlatması, Acid devrimini.

Acid deyince herkesin aklına ilk gelen şey Mr. Hoffman’dır. Mr. Hoffman alabildiğine sempatik sırıtkan bir sarı şey. Şey çünkü sadece, hiçbir özelliği yok. Don’t Worry, Be Happy’nin çizimsel versiyonu. Ama Acid devrimi Mr. Hoffman’dan çok daha yönü olan bir olaydı. Modern müzik ve eğlence anlayışında yepyeni bir akımın başlamasına ön ayak oldu ve bu zorlu yolda devletlerden dahi çok sert tepkiler aldı.

Her şey 1987 yılında başladı. Aslında önceden de sesi geliyordu ama resmen hem kitlelerin tanıması, hem de adının koyulması bu dönemde gerçekleşti. Acid House ismini kimin koyduğu ve neden koyulduğu hala tartışma konusu olsa da bu konudaki en temel kaynak Roland 303 bas makinesinin çıkardığı sesler temel alınarak 1987 yılında koyulduğu yönünde. Tamam ismini anladık da nedir Acid house?

Acid house, house türünün 1980’lerin başında Chicago’dan çıkıp yayılmasının ardından ortaya çıkan bir türevi. Ama belki de bugüne kadar ortaya çıkan müzik türevleri arasında en etkin olanı. House parçaları baz alınarak Roland 303’ün etkisiyle apayrı bir hale sokuluyordu ve bu dans etmeyi amaçlayan kitleyi çılgına çeviriyordu.

Yine Chicago’da başlayan akım Phuture’ın “Acid Trax”, Frankie Knuckles’ın “Your Love”, Armando’nun “Land For Confusion”, Lil Louis’in “French Kiss” ve Marshall Jefferson “Move Your Body” adlı parçalarıyla herkesin dilinde dolaşıyordu. Acid House akımı kısa sürede kendini New York’un devasa kulüplerinde buldu. Arkasından yoğun bir ilgi doğdu. Bu ilgi beraberinde birçok şeyi getirdi. Bunlardan ilki yine aynı dönemin popüler uyuşturucusu Ecstacy’nin (Nam-ı diğer EX) bu müzikle ilintilenmesi başladı. Elbette bu haksız bir görüş değildi çünkü gerek Chicago’da, gerekse New York’ta Acid House akımıyla birlikte Ecstacy kullanımında yoğun bir artış yaşandı. Bu noktada devreye devlet girdi ve Acid House kötülenmeye başladı. DJ’ler suçlular gibi gösterildi ve birçoğu tepkilerden sıkılıp soluğu Ibiza’da aldılar. Tatil için mükemmel bir imkan sunan Ibiza bir anda eğlencenin de merkezi haline geldi. Akım Ibiza’ya tatile gelen Danny Rampling, Paul Oakenfold (Oakey), Nicky Holloway ve Johnny Walker (Evet isim benzerliği) sayesinde kendini Ingiltere’de buldu. İngiltere Amerika’nın aksine büyük bir kucak açtı akıma ve her ne kadar Ecstasy’nin benzer etkisi burada yaşandıysa da akım inanılmaz derecede güçlendi. 4’lünün Ingiltere’ye dönmesinin ardından 6 ay geçmeden bütün büyük kulüplerde Acid House çalınıyor, gelen kitle kulüpleri hınca hınç dolduruyordu. 808 State “Pacific”, The Shamen “Ebeneezer Goode” ve D Mob İngiltere’de listeleri karıştıran “We Call It Acieed” adlı parçalarıyla bu akıma destek oldular.

Acid House akımı İngiltere’de en tepelere vurduğunda Amerika boş durmuyordu. Detroit daha önce house akımına karşı techno’yla cevap verdiği gibi Acid House’a da Acid Techno’yla cevap verdi. Daha güçlü ritmlerin yanında Roland 303 ve 808 melodileriyle bir anda ortalık karıştı. Bu resmen öyle olmaz asıl böyle olur niteliğinde bir cevaptı. Josh Wink, Joey Beltram, Richie Hawtin ve Jeff Mills doğrudan olaya el attılar ve bu akımı çok hızlı bir şekilde yükselttiler. Bunlar arasında özellikle Josh Wink’in “Higher State Of Conciousness”’ı bu türün resmi parçası haline geldi. Hala çalınsa şimdi de kulüpleri yıkacak yapıda. Zaten şu ana kadar yaklaşık 80 adet düzenleme plağı çıkmış durumda resmi ve gayri-resmi.

Acid Techno daha sonra kendini minimalist akımla birleştirdi ve karşımıza Richie Hawtin’in projesi Plastikman ile çıktı. Aslında Acid devriminin ağırlığını yitirmeye başladığı bir dönemde bu ilaç gibi geldi. Logosundan müziğine kadar birçok şekilde yepyeni bir tarz ortaya çıkardı. Ayrıca Ecstacy ile özdeşleştirilen Acid House artık yerini LSD ile özdeşleştirilen Minimalist Acid Techno’ya bırakmıştı. Yani Acid’in başı uyuşturucudan kurtulmadı.

Belçika’da da benzeri bir akım çıktı aynı dönemde. Bu ise Acid Trance olarak adlandırıldı. Daha sonra hemen Alman’lar olaya el attılar Kai Tracid, Emmanuel Top ve Phobia’yla. Acid Trance’i endüstriyel kültürleriyle birleştirdiler. Klasik trance’e göre daha yavaş, uzaysal melodiler ve hafif ambient havası vardı. Bu akım daha sonra yerini tamamen Ambient’a bıraktı ama hala Pete Namlook, Uwe Schmidt gibi sanatçıların çalışmalarında yer buluyor zaman zaman. Uyuşturucu bu sefer de Orta Avrupa’yı fethetmişti.

Uyuşturucuyla yaşanan bu problemler zamanla bu tarzlara karşı yoğun bir kamuoyu tepkisine dönüştü. Gençleri yoldan çıkartan kaka çocuk pozisyonuna düşen DJ’ler dünyanın birçok yerinde tepkilere maruz kaldı. İngiltere’de kendini akımın öncüsü ilan eden ama aslında sadece aklıevvel bir fırsatçı olan Tony Colston-Hayter inanılmaz bir tepki aldı. Arkasından İngiliz gizli servisi MI6 tarafından takip edilmeye başlandı ve daha sonra kendisine 1 yıllık bir tatil ayarladı, İngiltere’den kaçtı. Benzerleri diğer ülkelerde de yaşandı. Sonuç olarak Acid günümüzde hala varlığını koruyan, uyuşturucunun elektronik müzikle bağdaşlaştırılmasında büyük katkısı olan bir müzik türü. 20. doğum yılında her trafik ışığına yaklaştığımda sarıyı görünce aklıma gelmesi ve saygı gösterip de durmam boşuna değil. Artık kornaya basmayın lütfen.

Dinlenmesi gereken klasik Acid House ve Acid Techno parçaları:

Adonis - No Way Back
Armando - Downfall
D-Mob - We Call It Acieed
Fast Eddie - Acid Thunder
Hithouse - Jack To The Sound Of The Underground
Lil Louis - French Kiss
Phuture - Acid Trax
Phuture - Got The Bug
The Housemasterz Boyz - House Nation
Josh Wink - Higher State Of Conciousness

Yeni örnek parçalar:

Rob Acid - On Fire (R U OK Acapella Mix By Suhan)
Roberto Rodriguez - The Days We Lost
Shlomi Aber - Freakside (Gel Abril Acid Rework)
The Ace Of Clubs - Fruitacid
The Ace Of Clubs - Patriotic Acid