Patti Smith - Twelve (Columbia, 2007)

Patricia Lee (Patti) Smith, 7 yıllık bir adaylık serüveninden sonra bu yıl resmi olarak Rock Efsaneleri arasında yerini aldı. Öncelikle bahsedeceğimiz sanatçının kim olduğunu bilelim. Ben de bileyim. Eleştireceğim çünkü, dozu kaçırmamam lazım.

Geride bırakılan 30 yılı aşkın bir profesyonel müzik hayatı. Bunun yanında gösteri sanatlarına harcanan yıllar, şairliği ve aykırılığı. Bahsetmek uzun. Hakkında destanlar düzülebilecek biri. Ama merak eden açar okur, okumayan ise eksik kalır cinsinden bir insan.

Patti Smith hakkında ilgi çeken bir nokta albümleri arasında inanılmaz süreler var. "Wave" albümü 79'da çıkan Smith, sonraki albümü "Dream Of Life"'ı 9 yıl sonra 88'de, ondan sonraki "Gone Again"'i ise 8 yıl sonra 96'da çıkardı. 17 yılda 3 albüm. Patti Smith'e pek sıcak bakmayanlar için üretkenlik kıtlığı olarak nitelendirilen bu dönem şimdi Patti Smith'in coverlar içeren albümünün çıkmasıyla yeniden hortladı.

Patti Smith Nisan ayında yeni albümü "Twelve"'i çıkardı. Aslında albüm coverlardan oluştuğundan inceleme konusunda pek sıcak bakmamıştım ama Babylon konseri sebebiyle herkes bahsedince daha dikkatli bir göz atmak gerek diye düşündüm.

Albümde birçok efsanevi parçanın Patti Smith versiyonu var. Daha incelemeden söyleyeyim, Lose My Religion'ı coverladığından beri Tori Amos'a antipati duyuyorum. Böyle efsanevi parçaları yorumlamak cidden büyük cesaret işidir çünkü a) Efsanevi olmasının sebebi bir bakıma çok iyi yorumlanmasıdır b) Sittin senedir dinlediğimiz şekilden farklı şekilde duymak kulaklarımızı rahatsız eder.

Albümde neler var neler. Jimi Hendrix'in "Are You Experienced"'ı, , The Doors'un "Soul Kitchen"'ı, Nirvana'nın "Smells Like Teen Spirit"'i, Neil Young'ın "Helpless"'ı, vs.vs.

Baştan başlayalım. Bakalım bu parçaları Patti Smith yazmış olsa kaçı efsane olurdu. "Are You Experienced" olmamış. Hendrix'in o insanı canlandıran enerjisinden yoksunlaşmış parça ve çıtır çerez bir rock parçasına dönüşmüş. Arkasından Tears For Fears'ın "Everybody Wants To Rule The World"'ü geliyor. İlginçtir bir hayli beğendim. Albümde seçilen parçalardan bir hayli bir tabandan geliyor ve güzel bir değişim yaşamış. Neil Young'ın "Helpless"'ına gelince, arada kaldım. Hem güzel, hem de içim bir garip oldu. Rolling Stones'un "Gimme Shelter"'ına gelince Smith hemen bir vites atmış ileri. Ama Jagger'ın vokalini aradım ne yalan söyleyeyim. Acaba "Angie" daha iyi bir seçim olabilir miydi diye düşünmeden edemiyorum Smith'in tarzı açısından.

The Beatles'da "Within You Without You" ile karşımızda. İngiliz havasından Amerikan'a dönmüş güzel bir düzenlemeyle. Ama hani klasik bir Patti Smith parçası olmaktan öteye gidemiyor. Jefferson Airplane'in "White Rabbit"'i ile çok tehlikeli sulara girmiş Smith. Psychedelic Rock'ın resmi şarkısını yorumlamak. Vay canına. Sesi iyice açtım ki bu parçayla bugüne kadarki deneyimlerime benzesin. Parça bu haliyle de efsane olurdu ama tercihim her zaman Marty Balin vokali. Sırada Smith gibi çağdaş bir ozan Bob Dylan'ın "Changing Of The Guards"'ı var. E benzer kalemden olunca çok güzel yorumlamış. Albümün cidden bir adım ilerleten parçalarından. Arkasındaki Paul Simon'ın "The Boy In The Bubble"'ı ise yumuşaklığını kaybetmiş. Pek ısınamadım.

The Doors'un "Soul Kitchen"'ının yeniden canlanmasına gelelim. Çok ama çok güzel bir yorum. Şunu anladım, Smith kendisi gibi ozan olan sanatçıları çok daha iyi yorumluyor. Ruh eşliği midir nedir bilemem. Keza Nirvana'nın "Smells Like Teen Spirit"'inde de benzer bir durum var. Parça apayrı bir yön almış Smith'in elinde. Tamamen kendi parçası gibi özgün yorumlamış. Apayrı bir zevk aldım. The Allman Brothers'ın "Midnight Rider"'ının yorumu hafif country rock havasında güzel bir yapıya bürünmüş. Stevie Wonder'ın "Pastime Paradise"'ı albümde piyanonun olduğu tek parça ve yapısı itibariyle bunu gerektiriyor. Ama vokali duyunca burukluk hissettim. Stevie'yi istiyorum. Hani Coolio bile olur ama bu olmaz.

Sonuç olarak cesaret isteyen bir denemeden güzel bir sonuçla çıkmış birkaç istisna hariç. Kendi albümünü de bekliyoruz artık. Üretkenliği tükendi diyenlere nazire olarak zevkle dinleriz umarım.

MP3: Patti Smith - Changing Of The Guards (Bob Dylan)
MP3: Patti Smith - Soul Kitchen (The Doors)

Patti Smith resmi sitesi
Patti Smith @ MySpace